วัดโสธรวรารามวรวิหาร

หน้าบัน ช่อฟ้า ไบระกา

องค์ประกอบทางสถาปัตยกรรมที่โดดเด่นคือส่วนหลังคา ซึ่งมีลักษณะเป็นทรงจั่วเปิด มุงด้วยกระเบื้องเซรามิกสี่ด่อน ประดับด้วยเครื่องบนอันวิจิตร ได้แก่ ช่อฟ้าปากปลารวยระกาฝักเพกา และหางหงส์แบบไทย โดยทั้งหมดทำจากเซรามิกเคลือบน้ำทอง ซึ่งมีเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย โครงสร้างหลังคาด้านข้างซ้อนกัน ๔ ชั้น ส่วนด้านยาวซ้อนกัน ๕ ชั้น และมีหลังคาคลุมมุขโถงอีก ๑ ชั้น สำหรับหน้าบันนั้นมีทั้งหมด ๘ หน้าบัน แบ่งเป็น ๕ รูปแบบ โดยแต่ละแบบได้ประดิษฐ์ลวดลายขึ้นอย่างสวยงามและมีความหมายแตกต่างกันไป

๑. หน้าบันชั้นล่างทางทิศตะวันออก บริเวณมุขด้านหน้า ประดิษฐานรูปพระพุทธโสธรในซุ้มเรือนแก้ว ประดับขนาบข้างด้วยลวดลายประกอบ เพื่อสื่อความหมายว่าอุโบสถหลังนี้เป็นสถานที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญคู่บ้านคู่เมือง

๒. หน้าบันชั้นล่างทางทิศตะวันตก อัญเชิญตราพระลัญจกรประจำพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ มาประดิษฐาน ณ ศูนย์กลางซุ้มเรือนแก้ว ล้อมรอบด้วยลวดลายไทยอันวิจิตร เพื่อสื่อความหมายว่าพระอุโบสถหลังนี้สร้างขึ้นตามพระราชประสงค์ของพระองค์

๓. หน้าบันชั้นบนทั้งทิศตะวันออกและตะวันตก ประดิษฐานพระไตรปิฎกบนพานรองภายในซุ้มเรือนแก้ว ขนาบข้างด้วยพานพุ่มบูชา และครอบทับด้วยลวดลายที่ผูกเป็นทรงเรือนแก้วอีกชั้นหนึ่ง ทั้งหมดนี้สื่อความหมายถึงการเป็นสถานที่อันประดิษฐานพระธรรมคำสั่งสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

๔. หน้าบันชั้นล่างทั้งทิศเหนือและทิศใต้ ประดิษฐานรูปอุณาโลม (อันหมายถึงขนระหว่างพระขนงของพระพุทธเจ้า) ณ ศูนย์กลางเรือนบุษบก ขนาบข้างด้วยเครื่องฉัตรสูง ๒ องค์ และล้อมรอบด้วยลวดลายไทยประกอบอย่างวิจิตร

๕. หน้าบันชั้นบนทางทิศเหนือและทิศใต้ ประดิษฐานหมู่พระพุทธรูป ๕ พระองค์ในซุ้มเรือนแก้ว ล้อมรอบด้วยลวดลายประกอบอันวิจิตร ภาพจำหลักนี้สร้างขึ้นเพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงพระพุทธเจ้า ๕ พระองค์แห่งภัทรกัปนี้ ตามคติความเชื่อในพุทธศาสนานิกายเถรวาท (หินยาน) ซึ่งประกอบด้วย พระกกุสันธะ, พระโกนาคมนะ, พระกัสสปะ, พระสมณโคดม (พระสิทธัตถะ) และพระศรีอาริยเมตไตรย (พระศรีอาริย์) ที่จะเสด็จมาตรัสรู้ในอนาคตกาล

องค์ประกอบเด่นส่วนยอด มีลักษณะเป็นมณฑปประยุกต์ทรงแปดเหลี่ยมซ้อนกัน ๔ ชั้น บริเวณสันเหลี่ยมประดับด้วยรวยระกาและหางหงส์รูปนาคสามเศียร บนยอดสูงสุดของมณฑปครอบด้วยฉัตรทองคำ ๕ ชั้น ซึ่งประดิษฐานอยู่เหนือเม็ดน้ำค้าง

ฉัตรทองคำนี้เปรียบเสมือนพระกลดที่กางกั้นแสงอาทิตย์ถวายแด่สิ่งสูงสุด เพื่อสื่อความหมายว่าสถานที่แห่งนี้คือที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

สำหรับทองคำที่ใช้ในการสร้างส่วนยอดนี้มีน้ำหนักรวมทั้งสิ้น ๗๗ กิโลกรัม (แหล่งที่มา เว็บ วันวาน…ของบางกรูด)

หลวงพ่อโสธรองค์จริง ประดิษฐานอยู่ภายในพระอุโบสถ ช่วงบูรณะลงรักปิดทอง

ภาพที่เห็นอยู่นี้ เป็นภาพหลวงพ่อโสธรองค์จริง ที่ประดิษฐานอยู่ภายในพระอุโบสถวัดโสธร ที่เป็นองค์สีดำก็เพราะต้องการบูรณะใหม่ จึงได้ลอกของเก่าออก แล้วทาด้วยรักเพื่อปิดทองนั่นเองครับ

ประวัติและความหมายของประเพณี “ลงรักปิดทอง”

“การลงรักปิดทอง” คือสุดยอดงานช่างฝีมือชั้นสูงของไทยที่มีมาแต่โบราณ เป็นกระบวนการที่ผสมผสานทั้งภูมิปัญญาในการอนุรักษ์และความศรัทธาทางพระพุทธศาสนาเข้าไว้ด้วยกันอย่างลงตัว

๑. “การลงรัก” เพื่อการอนุรักษ์และเตรียมพื้นผิว

“รัก” คืออะไร “รัก” หรือ “ยางรัก” คือ ยางไม้ที่ได้จาก ต้นรักใหญ่ (ชื่อวิทยาศาสตร์ Gluta usitata) เป็นวัสดุธรรมชาติที่มีคุณสมบัติมหัศจรรย์ คือเมื่อแห้งสนิทแล้วจะมีความแข็งแกร่งทนทานสูงมาก สามารถกันน้ำ กันปลวกและแมลงต่างๆ ได้

เหตุผลที่ต้องลงรัก

• เพื่อการอนุรักษ์ ช่างโบราณใช้ยางรักทาเคลือบผิวของพระพุทธรูปที่สร้างจากปูนปั้นหรือไม้แกะสลัก เพื่อเป็นเกราะป้องกันเนื้อในขององค์พระจากความชื้นและแมลง ทำให้องค์พระมีความคงทนถาวรอยู่ได้นับร้อยนับพันปี
• เพื่อเป็นตัวประสาน ยางรักเมื่อยังไม่แห้งสนิทจะมีคุณสมบัติเป็นกาวอย่างดีเยี่ยม ช่างจะใช้จังหวะนี้ในการติด “ทองคำเปลว” ซึ่งเป็นแผ่นทองคำบริสุทธิ์ที่ตีจนบางที่สุด ให้ยึดติดกับผิวขององค์พระได้อย่างแนบสนิทและคงทน

๒. “การปิดทอง” เพื่อการบูชาสูงสุดและความเชื่อ

การปิดทองทับลงบนชั้นรัก คือขั้นตอนที่เปี่ยมด้วยความหมายเชิงสัญลักษณ์และความศรัทธา

• เป็นการถวายเครื่องบูชาอันสูงสุด ทองคำถือเป็นโลหะธาตุอันมีค่าสูงสุดและบริสุทธิ์ การนำทองคำมาปิดองค์พระพุทธรูป จึงเปรียบเสมือนการถวายเครื่องสักการะบูชาอันมีค่าที่สุดแด่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อแสดงความเคารพและความศรัทธาอย่างสูงสุด
• ความเชื่อและอานิสงส์ มีความเชื่อสืบต่อกันมาว่า การปิดทองพระพุทธรูปเป็นมหากุศลอันยิ่งใหญ่ จะส่งผลบุญให้ผู้ที่กระทำมีผิวพรรณผ่องใสงดงาม มีสง่าราศี เป็นที่รักใคร่ของคนรอบข้าง และมีชีวิตที่สว่างไสวรุ่งเรืองเหมือนดังสีทองขององค์พระ
• สัญลักษณ์แห่งพระปัญญาคุณ แสงสีทองอร่ามที่สะท้อนจากองค์พระ เป็นสัญลักษณ์แทนพระปัญญาธิคุณของพระพุทธเจ้าที่ทรงตรัสรู้และนำแสงสว่างแห่งธรรมะมาสู่โลก ช่วยขจัดความมืดคืออวิชชาให้หมดสิ้นไป

ดังนั้น ประเพณีการลงรักปิดทอง จึงเป็นภูมิปัญญาอันชาญฉลาดของช่างไทยโบราณ ที่รวมเอา ประโยชน์ใช้สอย (การอนุรักษ์) เข้ากับ คุณค่าทางจิตใจ (การแสดงความศรัทธา) ได้อย่างสมบูรณ์แบบที่สุดครับ

หลวงพ่อโสธรองค์จริง ประดิษฐานอยู่ภายในพระอุโบสถ หลังบูรณะเสร็จแล้ว

ประวัติความเป็นมาของ “หลวงพ่อโสธร” หรือ “พระพุทธโสธร” พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดฉะเชิงเทราและเป็นหนึ่งในพระพุทธรูปที่คนไทยเคารพศรัทธามากที่สุดองค์หนึ่งของประเทศ ซึ่งรวบรวมจากข้อมูลที่เชื่อถือได้และตำนานที่เล่าขานสืบต่อกันมาครับ

ความศรัทธาอันยิ่งใหญ่

หลวงพ่อโสธร เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ มีพระพักตร์ที่งดงามเปี่ยมด้วยพระเมตตา ประดิษฐานเป็นองค์ประธานในพระอุโบสถวัดโสธรวรารามวรวิหาร ริมแม่น้ำบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา ชื่อเสียงของท่านเป็นที่เลื่องลือไปทั่วประเทศในเรื่องความศักดิ์สิทธิ์และปาฏิหาริย์ จนได้รับการขนานนามว่าเป็น “หมอหลวง” ที่สามารถช่วยปัดเป่าโรคภัยไข้เจ็บและประทานพรให้สมปรารถนาได้

ตำนานหลวงพ่อโสธร ปาฏิหาริย์แห่งสายน้ำ

ประวัติของหลวงพ่อโสธรที่รับรู้กันอย่างกว้างขวางที่สุดคือ ตำนานพระพุทธรูปลอยน้ำ 5 พี่น้อง (เบญจภาคีวารีปาฏิหาริย์) ซึ่งเป็นเรื่องราวที่เล่าขานถึงพระพุทธรูป ๕ องค์ที่สร้างจากโลหะชนิดเดียวกันและมีความศักดิ์สิทธิ์ยิ่งนัก ได้แสดงปาฏิหาริย์ลอยน้ำมาจากทางเหนือของไทยเพื่อหนีภัยสงคราม (สันนิษฐานว่าเป็นช่วงเสียกรุงศรีอยุธยา) และได้แยกย้ายไปประดิษฐานในจังหวัดต่างๆ ตามลำแม่น้ำสายหลัก ได้แก่

๑. หลวงพ่อโสธร จ.ฉะเชิงเทรา (องค์พี่ใหญ่)
๒. หลวงพ่อวัดบ้านแหลม จ.สมุทรสงคราม
๓. หลวงพ่อโต วัดบางพลีใหญ่ใน จ.สมุทรปราการ
๔. หลวงพ่อวัดไร่ขิง จ.นครปฐม
๕. หลวงพ่อทอง วัดเขาตะเครา จ.เพชรบุรี

การประดิษฐาน ณ วัดโสธรฯ

ในส่วนของหลวงพ่อโสธรนั้น ท่านได้ลอยน้ำมาตามแม่น้ำบางปะกง ผ่านเมืองต่างๆ จนมาถึงบริเวณหน้า “วัดหงษ์” (ชื่อเดิมของวัดโสธรฯ) ชาวบ้านเมื่อเห็นพระพุทธรูปที่งดงามลอยน้ำมาก็เกิดความศรัทธาอย่างแรงกล้า จึงได้ช่วยกันทำพิธีอัญเชิญขึ้นจากน้ำ

ครั้งแรก ชาวบ้านนับร้อยคนพยายามใช้เชือกขนาดใหญ่ผูกที่องค์พระแล้วช่วยกันฉุดดึง แต่ก็ไม่สามารถนำท่านขึ้นฝั่งได้ แม้จะพยายามอยู่หลายครั้งก็ตาม จนกระทั่งมีอาจารย์ผู้รู้ท่านหนึ่งได้แนะนำให้ตั้งศาลเพียงตา ทำพิธีบวงสรวงตามแบบโบราณ และใช้ “สายสิญจน์” เพียงเส้นเดียวคล้องที่พระหัตถ์ขององค์พระ แล้วอัญเชิญขึ้นจากน้ำ ปรากฏว่าสามารถนำท่านขึ้นมาประดิษฐานบนฝั่งได้อย่างง่ายดายราวกับปาฏิหาริย์

เหตุการณ์นี้สันนิษฐานว่าเกิดขึ้นในราว ปี พ.ศ. ๒๓๑๓ หรือหลังจากเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 ไปประมาณ 3 ปี หลังจากนั้น วัดหงษ์ก็ได้เปลี่ยนชื่อเป็น “วัดโสธร” (ซึ่งภายหลังเพี้ยนมาเป็น “โสธร”) อันหมายถึง “พี่น้องร่วมท้องเดียวกัน” เพื่อเป็นอนุสรณ์ถึงตำนาน 5 พี่น้องนั่นเอง

พุทธศิลป์และความลับขององค์จริง

สิ่งที่คนส่วนใหญ่เห็นและสักการะกันนั้น มีลักษณะเป็นพระพุทธรูปปูนปั้นลงรักปิดทอง ปางสมาธิ มีพุทธศิลป์แบบล้านช้างผสมอยุธยาตอนปลาย มีขนาดหน้าตักกว้าง ๑.๔๘ เมตร สูง ๑.๙๘ เมตร แต่ความจริงที่สำคัญที่สุดคือ องค์ที่เห็นนี้เป็นเพียงองค์ที่พอกหุ้มเอาไว้

• องค์จริงที่อยู่ภายใน เชื่อกันว่าองค์จริงที่อยู่ด้านในนั้นเป็นพระพุทธรูปโลหะสัมฤทธิ์ที่มีขนาดเล็กกว่า เป็นศิลปะขอมหรือล้านช้างที่งดงามมาก ในอดีตมีโจรผู้ร้ายพยายามที่จะลักขโมยองค์หลวงพ่อ แต่ไม่สามารถยกท่านไปได้ จึงได้ใช้วิธีเจาะทำลายองค์พระเพื่อจะเอาทองสัมฤทธิ์ไป พระสงฆ์ในวัดจึงตัดสินใจใช้ปูนพอกทับองค์จริงไว้เพื่อเป็นการป้องกันและอำพรางจากโจรผู้ร้าย ทำให้องค์พระมีขนาดใหญ่ขึ้นดังที่เห็นในปัจจุบัน การกระทำนี้ได้ช่วยรักษาองค์จริงอันศักดิ์สิทธิ์ไว้ได้มาจนถึงทุกวันนี้

ความสำคัญและเหตุผลที่คนไทยศรัทธา

• ความศักดิ์สิทธิ์และปาฏิหาริย์ หลวงพ่อโสธรมีชื่อเสียงอย่างมากในเรื่องการประทานพร ผู้คนนับล้านจากทั่วประเทศเดินทางมาเพื่อขอพรในเรื่องต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การรักษาโรคภัยไข้เจ็บ, การขอบุตร, ความสำเร็จในธุรกิจการค้า และการสอบแข่งขัน
• เครื่องสักการะ สิ่งของที่ผู้คนนิยมนำมาถวายเพื่อบนบานหรือแก้บน คือ “ไข่ต้ม” จำนวนมาก และละครรำ ซึ่งกลายเป็นเอกลักษณ์ของการสักการะหลวงพ่อโสธร
• ศูนย์รวมจิตใจ วัดโสธรวรารามวรวิหารเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวแปดริ้วและคนไทยทั้งประเทศ เป็นสถานที่ที่มอบความหวังและกำลังใจให้แก่ผู้คนมายาวนานกว่า ๒๕๐ ปี

โดยสรุป ประวัติของหลวงพ่อโสธรเป็นการผสมผสานระหว่างตำนานปาฏิหาริย์และความจริงทางประวัติศาสตร์ ความสำคัญของท่านไม่ได้อยู่แค่พุทธศิลป์ที่งดงาม แต่หยั่งรากลึกอยู่ในความศรัทธาและประสบการณ์ตรงของผู้คนที่ได้รับพรจากท่าน จนกลายเป็นหนึ่งในเสาหลักแห่งความเชื่อของสังคมไทยจวบจนปัจจุบัน

องค์พระประธานปางห้ามญาติ ประดิษฐานภายในหอไตร ในพระอุโบสถวัดโสธรด้านทิศตะวันออก

พระพุทธรูปปางห้ามญาติ ซึ่งเป็นหนึ่งในพระพุทธรูปองค์สำคัญที่ประดิษฐานอยู่หอไตร ภายในพระอุโบสถ วัดโสธรวรารามวรวิหาร เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้สักการะบูชา

๑. ลักษณะขององค์พระและซุ้มลวดลาย

ลักษณะองค์พระ

• ป็นพระพุทธรูปอยู่ในอิริยาบถ ยืนตรง (สมภังค์)
• ทรงครองจีวรห่มคลุมอย่างงดงามตามแบบพุทธศิลป์ไทย
• พระหัตถ์ (มือ) ข้างขวายกขึ้นเสมอพระอุระ (อก) ตั้งฝ่าพระหัตถ์ยื่นออกไปด้านหน้า ซึ่งเป็นพุทธลักษณะสำคัญของพระพุทธรูปปางนี้
• พระพักตร์สงบนิ่ง เปี่ยมด้วยพระเมตตา พระเกตุมาลาเป็นเปลวเพลิง บ่งบอกถึงพระปัญญาอันสว่างไสวและการตรัสรู้
• องค์พระมีสีทองอร่าม แสดงถึงความบริสุทธิ์และพระคุณอันสูงส่ง

ลักษณะซุ้มลวดลาย (ซุ้มเรือนแก้ว)

• องค์พระประดิษฐานอยู่ภายใน “ซุ้มเรือนแก้ว” ที่แกะสลักลวดลายอย่างวิจิตรพิสดาร
• ลวดลายส่วนใหญ่เป็นลายไทยที่อ่อนช้อยและทรงพลัง ที่เรียกว่า “ลายกระหนกเปลว” ลักษณะคล้ายเปลวไฟที่กำลังลุกโชติช่วง ซึ่งช่วยเสริมให้องค์พระพุทธรูปดูมีสง่าราศีและเปี่ยมด้วยพลังบารมียิ่งขึ้น
• การสร้างซุ้มเรือนแก้วครอบองค์พระนั้น มีคติความเชื่อเพื่อเป็นการจำลองว่าพระพุทธองค์กำลังประทับอยู่ในวิมานแก้วบนสรวงสวรรค์ เป็นการยกย่องและเชิดชูพระเกียรติคุณให้สูงที่สุด

๒. ความเป็นมาของ “พระพุทธรูปปางห้ามญาติ”

ปางห้ามญาติ เป็นหนึ่งในพุทธประวัติตอนสำคัญที่แสดงถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระพุทธเจ้าในการยุติความขัดแย้งและนำมาซึ่งสันติสุข มีเรื่องเล่าดังนี้ครับ

ในสมัยพุทธกาล มีเมืองสองเมืองคือ กรุงกบิลพัสดุ์ ของเหล่าศากยวงศ์ (พระญาติฝ่ายพระบิดา) และ กรุงเทวทหะ ของเหล่าโกลิยวงศ์ (พระญาติฝ่ายพระมารดา) ทั้งสองเมืองตั้งอยู่ริม แม่น้ำโรหิณี และใช้น้ำจากแม่น้ำสายนี้ในการเกษตรร่วมกัน

ปีหนึ่งเกิดภาวะฝนแล้งอย่างรุนแรง น้ำในแม่น้ำแห้งขอดลง ชาวนาของทั้งสองเมืองต่างต้องการจะทดน้ำที่เหลืออยู่น้อยนิดเข้านาของฝ่ายตน จนเกิดการทะเลาะเบาะแว้งกันอย่างรุนแรง จากเรื่องเล็กน้อยของชาวนาได้ลุกลามไปสู่ความขัดแย้งระดับเจ้าผู้ครองนคร ทั้งสองฝ่ายต่างยกกองทัพมาประจันหน้ากันที่ริมแม่น้ำ เตรียมทำสงครามเพื่อแย่งชิงน้ำ

เมื่อสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเล็งเห็นด้วยพระญาณว่าหายนะกำลังจะเกิดขึ้นกับเหล่าพระญาติของพระองค์ จึงทรงเสด็จมายังริมฝั่งแม่น้ำโรหิณี แล้วประทับยืนอยู่ท่ามกลางระหว่างกองทัพทั้งสอง

เมื่อเหล่าพระญาติเห็นพระพุทธองค์เสด็จมา ต่างก็ทิ้งอาวุธและแสดงความเคารพ พระพุทธองค์จึงตรัสถามถึงสาเหตุของความขัดแย้ง เมื่อทรงทราบว่ามาจาก “การแย่งชิงน้ำ” จึงทรงตรัสถามด้วยพระปัญญาว่า

“ระหว่างน้ำในแม่น้ำ กับ เลือดเนื้อเชื้อไขของกษัตริย์ในราชวงศ์ศากยะและโกลิยะ สิ่งไหนมีค่ามากกว่ากัน?”

คำถามนี้ทำให้กษัตริย์และเหล่าทหารของทั้งสองฝ่ายได้สติ ต่างรู้สึกละอายใจที่กำลังจะฆ่าฟันกันเพียงเพราะการแย่งชิงน้ำซึ่งเทียบไม่ได้เลยกับคุณค่าของชีวิต ทั้งหมดจึงได้ปรองดองและสามัคคีกันอีกครั้ง

ด้วยเหตุนี้ พุทธลักษณะการยืนและยกพระหัตถ์ขวาขึ้น จึงเป็นอนุสรณ์ถึงเหตุการณ์ครั้งนั้น และกลายเป็น “ปางห้ามญาติ” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์สากลของ การยุติความขัดแย้ง, การให้อภัย, และการใช้สันติวิธีแก้ปัญหา ครับ

ภาพจักรวาลบนเพดานภายในพระอุโสบถวัดโสธรวรารามวรวิหาร

ภาพเขียนบนเพดานพระอุโบสถวัดโสธรวรารามวรวิหารหลังใหม่นั้นมีความหมายลึกซึ้งและเป็นงานพุทธศิลป์ที่งดงามอย่างยิ่งครับ ไม่ใช่แค่ภาพดวงดาวบนท้องฟ้าธรรมดา แต่คือการจำลอง “จักรวาล” หรือ “อนันตจักรวาล” ตามคติความเชื่อทางพระพุทธศาสนา

ภาพนี้มีชื่อว่า “ทิพยจักรวาล” ออกแบบโดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณประหยัด พงษ์ดำ ศิลปินแห่งชาติ เช่นเดียวกับภาพแกะสลักสัตว์น้ำบนพื้นพระอุโบสถครับ

ความหมายและจุดประสงค์ของการสร้าง

แนวคิดหลักของการออกแบบเพดานให้เป็นภาพดวงดาวและจักรวาลนั้น มีความหมายเชิงสัญลักษณ์ที่สำคัญดังนี้ครับ

• สื่อถึงพระปัญญาคุณของพระพุทธเจ้า แสงสว่างของดวงดาวน้อยใหญ่ เปรียบได้กับพระปัญญาของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ส่องสว่าง นำทางมวลมนุษย์ให้หลุดพ้นจากความมืดมิดคืออวิชชา (ความไม่รู้)
• แทนอนันตจักรวาลในคติไตรภูมิ ตามความเชื่อทางพุทธศาสนา โลกที่เราอยู่นี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของจักรวาลอันกว้างใหญ่ไพศาลที่เรียกว่า “อนันตจักรวาล” ซึ่งมีระบบสุริยะ ดวงดาว และโลกอื่นๆ อีกนับไม่ถ้วน การจำลองภาพนี้ไว้บนเพดานเหนือองค์พระประธาน จึงเปรียบเสมือนการประกาศว่าคำสอนของพระพุทธองค์นั้นยิ่งใหญ่และครอบคลุมไปทั่วทั้งจักรวาล
• สร้างบรรยากาศแห่งความสงบและยิ่งใหญ่ เมื่อผู้เข้ามาสักการะแหงนมองขึ้นไป จะรู้สึกเหมือนอยู่ท่ามกลางจักรวาลอันกว้างใหญ่ ช่วยให้จิตใจสงบ เกิดสมาธิ และรู้สึกถึงความยิ่งใหญ่ของพระพุทธศาสนาและความเล็กน้อยของปัญหา мирской (ทางโลก)
• สัญลักษณ์ของ “สุญญตา” หรือความว่าง: ความเวิ้งว้างของอวกาศยังสามารถสื่อถึง “สุญญตา” ซึ่งเป็นแก่นธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนา หมายถึงความไม่มีตัวตนที่แท้จริงของสรรพสิ่ง

รายละเอียดที่น่าสนใจบนภาพเขียน

• ดวงดาวและระบบสุริยะ ภาพจะแสดงให้เห็นดวงดาวน้อยใหญ่ มีดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ และเนบิวลาต่างๆ
• ศูนย์กลางของจักรวาล จะมีดวงดาวที่สุกสว่างและมีขนาดใหญ่ที่สุดอยู่บริเวณกลางภาพ ซึ่งอาจสื่อถึงเขาพระสุเมรุอันเป็นศูนย์กลางของจักรวาลในคติไตรภูมิ หรือสื่อถึงองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าผู้เป็นศูนย์รวมแห่งแสงสว่างทางปัญญา
• การใช้สีและทองคำเปลว การใช้พื้นสีน้ำเงินเข้มหรือดำแทนความล้ำลึกของอวกาศ และการประดับดวงดาวด้วยทองคำเปลว ทำให้เกิดความระยิบระยับ งดงาม และสื่อถึงคุณค่าอันสูงส่ง

ดังนั้น ภาพเขียนบนเพดานนี้จึงไม่ได้เป็นเพียงของตกแต่งเพื่อความสวยงาม แต่เป็นงานพุทธศิลป์ที่เปี่ยมด้วยความหมายลึกซึ้ง เชิญชวนให้พุทธศาสนิกชนได้ครุ่นคิดถึงหลักธรรมคำสอนอันยิ่งใหญ่ของพระพุทธศาสนาไปพร้อมกับการชื่นชมความงามครับ

พื้นหินอ่อนแกะสลักสัตว์ประเภทต่างๆบนหินอ่อนภายในพระอุโบสถวัดโสธร

ไขรหัสภาพสัตว์บนพื้นพระอุโบสถวัดโสธรฯ ตำนานและความศรัทธาที่สลักเสลา

ภาพแกะสลักรูปสัตว์นานาชนิดที่ปรากฏบนพื้นหินแกรนิตภายในพระอุโบสถหลังใหม่ของวัดโสธรวรารามวรวิหาร จังหวัดฉะเชิงเทรานั้น ไม่ใช่สัตว์จากป่าหิมพานต์ตามความเชื่อในคติไตรภูมิทั่วไป หากแต่เป็นการบอกเล่าเรื่องราว “ตำนานหลวงพ่อโสธร” ที่ลอยน้ำมา ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของวัดแห่งนี้ โดยมีจุดประสงค์เพื่อจารึกตำนานและความศรัทธาให้ปรากฏสืบไป

ภาพแกะสลักอันวิจิตรตระการตานี้เป็นผลงานการออกแบบของ ศาสตราจารย์เกียรติคุณประหยัด พงษ์ดำ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ภาพพิมพ์) ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากตำนานขององค์หลวงพ่อโสธรที่เล่าขานสืบต่อกันมาว่าได้ลอยน้ำมาตามแม่น้ำบางปะกง ก่อนจะอัญเชิญขึ้นมาประดิษฐาน ณ วัดแห่งนี้

ความหมายของภาพแกะสลัก

ภาพบนพื้นพระอุโบสถเป็นการจำลองภาพของ “มหาสมุทร” อันกว้างใหญ่ เป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธอาสน์ดอกบัว ๑๘ องค์ ล้อมรอบด้วยเหล่าสัตว์น้ำนานาชนิดที่แหวกว่ายเข้ามาเพื่อสักการะองค์หลวงพ่อโสธร สัตว์ที่ปรากฏในภาพแกะสลักจึงเน้นไปที่ สัตว์น้ำต่างๆ ที่พบได้ในท้องถิ่นและแม่น้ำบางปะกง เช่น

• ปลาขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ของแม่น้ำบางปะกง
• กุ้ง หอย ปู ปลา และสัตว์น้ำอื่นๆ ที่แสดงถึงระบบนิเวศอันหลากหลาย

ภาพทั้งหมดนี้จึงมีจุดประสงค์หลักเพื่อ

• บอกเล่าตำนาน เป็นการบันทึกและถ่ายทอดเรื่องราวประวัติความเป็นมาอันศักดิ์สิทธิ์ของหลวงพ่อโสธรให้พุทธศาสนิกชนที่เข้ามาในพระอุโบสถได้รับรู้และระลึกถึง
• แสดงความศรัทธา ภาพของสัตว์ทั้งหลายที่มาสักการะเปรียบได้กับพุทธศาสนิกชนจากทั่วทุกสารทิศที่หลั่งไหลมานมัสการหลวงพ่อโสธรด้วยความเคารพศรัทธา
• สร้างสุนทรียภาพ นอกจากความหมายเชิงสัญลักษณ์แล้ว งานแกะสลักนี้ยังถือเป็นพุทธศิลป์อันงดงามที่สร้างบรรยากาศให้พระอุโบสถมีความสงบและน่าเลื่อมใสยิ่งขึ้น

ดังนั้น แม้ภาพสัตว์ที่ปรากฏอาจมีลักษณะที่ดูคล้ายกับจินตนาการ แต่แท้จริงแล้วมีรากฐานมาจากเรื่องราวตำนานและความเชื่อที่มีต่อองค์หลวงพ่อโสธรโดยเฉพาะ มิใช่การนำเสนอสัตว์หิมพานต์ตามคติความเชื่อเรื่องจักรวาลในพระพุทธศาสนาโดยตรง แต่เป็นการสร้างสรรค์งานศิลปะที่ผสมผสานตำนานท้องถิ่นเข้ากับความศรัทธาได้อย่างลงตัวและงดงามยิ่ง

ทางเข้าวิหารหลวงพ่อพุทธโสธรจำลอง

ภาพนี้แสดงให้เห็นถึงทางเข้าของ “วิหารหลวงพ่อพุทธโสธร (จำลอง)” ซึ่งเป็นอาคารที่สร้างขึ้นเพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้เข้ามาปิดทองและสักการะองค์หลวงพ่อโสธรจำลองได้อย่างใกล้ชิด ลักษณะทางสถาปัตยกรรมของทางเข้ามีความงดงามและเปี่ยมด้วยความหมาย

หน้าบัน ศูนย์กลางแห่งความศรัทธา

ส่วนที่โดดเด่นและเป็นหัวใจสำคัญที่สุดของทางเข้าคือ หน้าบัน ซึ่งเป็นพื้นที่สามเหลี่ยมบนจั่วหลังคา มีลักษณะดังนี้

• พระพุทธรูปประธาน ตรงกลางของหน้าบันประดิษฐานพระพุทธรูปนูนสูง ปางสมาธิ ซึ่งเป็นปางเดียวกับองค์หลวงพ่อโสธร องค์พระพุทธรูปมีสีทองอร่าม แสดงถึงพระบารมีและความบริสุทธิ์
• ลวดลายประกอบ รายล้อมองค์พระพุทธรูปคือ “ลายกระหนกเปลว” สีทองที่พลิ้วไหวอย่างทรงพลังบนพื้นหลังสีน้ำเงินเข้ม ลวดลายนี้เปรียบเสมือนรัศมีหรือฉัพพรรณรังสีที่แผ่ออกมาจากองค์พระพุทธเจ้า สื่อถึงพระปัญญาธิคุณและพระมหากรุณาธิคุณที่ส่องสว่างนำทางมวลมนุษย์
• สีพื้นหลัง การใช้พื้นหลังสีน้ำเงินเข้ม ช่วยขับให้องค์พระและลวดลายสีทองมีความโดดเด่นและงดงามยิ่งขึ้น ทั้งยังสื่อถึงท้องฟ้าหรือสวรรค์อันเป็นทิพยวิมาน

เครื่องประกอบสถาปัตยกรรม

บริเวณหลังคาและขอบหน้าบันประดับด้วยเครื่องประกอบสถาปัตยกรรมไทยอันเป็นเอกลักษณ์ ได้แก่

• ช่อฟ้า ใบระกา และหางหงส์ ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญของสถาปัตยกรรมวัดในประเทศไทย ทั้งหมดล้วนลงรักปิดทองอย่างสวยงาม เป็นเครื่องบ่งชี้ว่าอาคารแห่งนี้คือศาสนสถานอันศักดิ์สิทธิ์

โดยรวมแล้ว ลักษณะของทางเข้าวิหารแห่งนี้ได้รับการออกแบบอย่างประณีต โดยใช้หน้าบันเป็นจุดนำสายตาเพื่อบอกเล่าเรื่องราวความศักดิ์สิทธิ์ขององค์หลวงพ่อโสธร เป็นการต้อนรับสาธุชนด้วยพุทธศิลป์ที่งดงามและสร้างความรู้สึกเลื่อมใสศรัทธาตั้งแต่แรกเห็น

ประชาชนไปบนและแก้บนหลวงพ่อโสธรและถือโอกาสของพร ขอโชค ขอลาภจากหลวงพ่อโสธร

ภาพที่ท่านเห็นคือบรรยากาศอันคุ้นตาของลานแก้บนภายในวัดโสธรวรารามวรวิหาร ซึ่งเต็มไปด้วยไข่ไก่ต้มจำนวนมาก เรื่องนี้มีที่มาและความหมายที่น่าสนใจอย่างยิ่ง

ทำไมต้องแก้บนหลวงพ่อโสธรด้วย “ไข่ต้ม”

การแก้บนด้วยไข่ต้มนั้นไม่มีที่มาที่บันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษรที่ชัดเจน แต่เกิดจากเรื่องเล่า ตำนาน และเหตุผลแวดล้อมที่ผสมผสานกันจนกลายเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่สืบทอดมายาวนาน โดยมีข้อสันนิษฐานหลักๆ ดังนี้ครับ

• ตามตำนานที่เล่าขาน (แพร่หลายที่สุด) มีเรื่องเล่าว่า ในอดีตมีชาวบ้านคนหนึ่งยากจนมาก แต่มีความศรัทธาในองค์หลวงพ่อโสธรอย่างแรงกล้า วันหนึ่งครอบครัวของเขาเกิดเรื่องเดือดร้อน จึงอยากจะมาบนบานขอพร แต่ด้วยความยากจนจึงไม่รู้จะหาอะไรมาถวายได้ เมื่อมองไปรอบตัวก็เห็นว่าที่บ้านตนเลี้ยงไก่และมีไข่ไก่อยู่ จึงได้ตั้งจิตอธิษฐานว่า หากพรที่ขอสำเร็จ จะนำไข่ไก่มาต้มถวาย ปรากฏว่าพรนั้นสัมฤทธิ์ผลอย่างน่าอัศจรรย์ เขาจึงนำไข่ต้มมาแก้บนตามที่ได้ให้สัจจะวาจาไว้ เรื่องราวนี้จึงแพร่หลายออกไป ผู้คนเมื่อมาขอพรแล้วประสบความสำเร็จจึงนิยมทำตามสืบต่อกันมา
• ตามสภาพเศรษฐกิจและภูมิศาสตร์ของท้องถิ่น จังหวัดฉะเชิงเทราเป็นแหล่งปศุสัตว์และการทำฟาร์มไก่ที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทยมาตั้งแต่อดีต ทำให้ “ไข่ไก่” เป็นผลผลิตที่หาได้ง่าย มีจำนวนมาก และมีราคาไม่แพง การใช้ไข่ไก่เป็นเครื่องแก้บนจึงเป็นสิ่งที่สะดวกสำหรับคนทุกชนชั้น ไม่ว่าจะมีฐานะอย่างไรก็สามารถหาซื้อมาถวายได้
• ตามความหมายเชิงสัญลักษณ์: ไข่ เป็นสัญลักษณ์สากลของ การเกิด, การเริ่มต้นใหม่, ความสมบูรณ์, และความสำเร็จ การแก้บนด้วยไข่จึงมีความหมายอันเป็นมงคล เปรียบเสมือนการได้รับชีวิตใหม่หรือการเริ่มต้นใหม่หลังจากที่ปัญหาหรืออุปสรรคได้คลี่คลายลงจากพุทธานุภาพของหลวงพ่อ

ไข่อย่างอื่น เช่น ไข่เป็ด ไข่นกกระทา ใช้ได้หรือไม่

โดยหลักการแล้ว หัวใจสำคัญของการแก้บนคือ “การรักษาสัจจะ” และ “ความตั้งใจจริง” ไม่ได้มีข้อห้ามตายตัวว่าจะต้องเป็นไข่ไก่เท่านั้น อย่างไรก็ตาม ด้วยธรรมเนียมปฏิบัติที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานและแข็งแรง ทำให้ “ไข่ไก่ต้ม” กลายเป็นเอกลักษณ์ที่ผูกพันกับการบนบานศาลกล่าวต่อหลวงพ่อโสธรไปแล้ว

ดังนั้น แม้ทางทฤษฎีจะสามารถใช้ไข่ชนิดอื่นได้ แต่ในทางปฏิบัติผู้คนแทบทั้งหมดจะนิยมใช้ไข่ไก่ต้มเป็นหลัก เพื่อให้เป็นไปตามธรรมเนียมที่เชื่อว่า “ท่านโปรด” และเป็นการปฏิบัติตามแบบแผนที่คนส่วนใหญ่ทำแล้วประสบความสำเร็จ

ความเป็นมาของ “การบนบานศาลกล่าว”

การบนบานเป็นคติความเชื่อที่มีรากฐานมาจาก ลัทธิผีสางเทวดา (Animism) ซึ่งเป็นความเชื่อดั้งเดิมในดินแดนแถบนี้มาตั้งแต่ก่อนพระพุทธศาสนาจะเผยแผ่เข้ามา โดยมีแนวคิดดังนี้

• การทำสัญญา การบนเปรียบเสมือนการทำ “สัญญา” หรือ “ข้อตกลง” กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ตนนับถือ (เช่น เทพารักษ์, เจ้าที่เจ้าทาง, หรือวิญญาณบรรพบุรุษ) ว่า “หากท่านช่วยให้ข้าพเจ้าสมหวังในเรื่อง… ข้าพเจ้าจะถวาย…เป็นการตอบแทน”
• การผสมผสานกับพุทธศาสนา: เมื่อพระพุทธศาสนาเข้ามา ความเชื่อนี้ก็ได้ปรับเปลี่ยนและผสมผสานเข้ากับวัฒนธรรมเดิม ผู้คนเริ่มบนบานกับพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์หรือพระเกจิอาจารย์ที่เชื่อว่ามีบารมีและอิทธิฤทธิ์สูง
• ความสำคัญของการ “แก้บน” การแก้บน หรือการทำตามสัญญาที่ให้ไว้ ถือเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งในคติความเชื่อนี้ เพราะเป็นการแสดงความขอบคุณและความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และเชื่อว่าหากไม่ทำตามสัญญาอาจเกิดผลที่ไม่ดีตามมาได้

ดังนั้น การแก้บนด้วยไข่ต้มที่วัดโสธรจึงเป็นภาพสะท้อนที่ชัดเจนของวัฒนธรรมความเชื่อไทย ที่ผสมผสานตำนานท้องถิ่น สภาพเศรษฐกิจ และคติความเชื่อเรื่องการบนบานศาลกล่าวเข้าไว้ด้วยกันอย่างลงตัวและเปี่ยมด้วยพลังศรัทธาครับ

ภาพที่เราเห็นกันอยู่นี้คือบรรยากาศภายใน “วิหารหลวงพ่อโสธร (จำลอง)” หรือที่หลายคนเรียกกันว่า วิหารสำหรับปิดทอง ครับ ที่นี่เป็นอีกหนึ่งจุดสำคัญภายในวัดโสธรฯ ที่คึกคักและเต็มไปด้วยพลังศรัทธาของผู้คนอยู่เสมอ

บรรยากาศที่เต็มไปด้วยแรงศรัทธา

สิ่งที่โดดเด่นที่สุดในภาพคือ แท่นบูชาขนาดใหญ่ที่ประดิษฐานพระพุทธรูปจำนวนมาก ซึ่งทั้งหมดเปล่งประกายสีทองอร่ามจากการที่มีผู้ศรัทธานำทองคำเปลวมาปิดทับกันอย่างหนาแน่น นี่คือภาพสะท้อนของความศรัทธาที่จับต้องได้ ผู้คนมากมายได้ฝากคำอธิษฐานและร่องรอยแห่งความเคารพไว้บนองค์พระเหล่านี้

หลวงพ่อโสธรองค์จำลองและพระพุทธรูปปางต่างๆ

• องค์ประธาน แม้จะมีพระพุทธรูปหลายองค์ แต่หัวใจของวิหารแห่งนี้ก็คือ หลวงพ่อโสธรองค์จำลอง ซึ่งตั้งอยู่เป็นประธาน เพื่อให้ประชาชนได้เข้ามาสักการะและปิดทองได้อย่างใกล้ชิด ต่างจากองค์จริงในพระอุโบสถที่จะไม่อนุญาตให้ปิดทองเพื่อเป็นการอนุรักษ์
• พระสังกัจจายน์ สังเกตทางด้านขวาของภาพ จะเห็นพระพุทธรูปองค์ใหญ่ที่มีลักษณะอ้วนท้วนสมบูรณ์ นั่นคือ พระสังกัจจายน์ ซึ่งผู้คนนิยมกราบไหว้ขอพรในเรื่องโชคลาภ ความสุข และความอุดมสมบูรณ์
• พระพุทธรูปปางอื่นๆ รายล้อมองค์ประธานอยู่คือพระพุทธรูปปางต่างๆ อีกมากมาย ทั้งปางสมาธิ ปางห้ามญาติ (ยืน) ซึ่งอาจเป็นพระประจำวันเกิด หรือพระพุทธรูปที่ผู้คนนำมาถวาย การมีพระพุทธรูปที่หลากหลายนี้ก็เพื่อตอบสนองความเชื่อและความต้องการทางใจของผู้คนที่แตกต่างกันไป

หัวใจของวิหาร พื้นที่แห่งการมีส่วนร่วม

วิหารแห่งนี้เปรียบเสมือน “ห้องของประชาชน” ที่ทุกคนสามารถเข้ามามีส่วนร่วมในการแสดงความศรัทธาได้อย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นการปิดทอง สรงน้ำ (ในบางโอกาส) หรือถวายสังฆทาน บรรยากาศจึงมีความคึกคักและเข้าถึงง่าย เป็นพื้นที่ที่ทำให้รู้สึกว่าเราได้เชื่อมโยงกับองค์พระและฝากความปรารถนาของเราไว้ได้อย่างแท้จริงครับ

ภาพพระปางไสยาสน์และองค์พระมหาสังกัจจายน์ ภายในวิหารหลวงพ่อโสธรจำลอง

บรรยากาศอันเปี่ยมด้วยศรัทธาภายในวิหารหลวงพ่อโสธรจำลอง ซึ่งประดิษฐานพระพุทธรูปและรูปเคารพสำคัญทางพุทธศาสนาไว้มากมาย โดยมีองค์ประธานที่โดดเด่นอยู่สององค์คือ พระพุทธรูปปางปรินิพพาน และ พระมหาสังกัจจายน์ ซึ่งแต่ละองค์ล้วนมีคติความเชื่อและความเป็นมาที่น่าสนใจ

พระพุทธรูปปางปรินิพพาน

ในภาพด้านซ้ายปรากฏ พระพุทธรูปปางปรินิพพาน หรือที่เรียกโดยทั่วไปว่า ปางไสยาสน์ ในพุทธลักษณะบรรทมตะแคงขวา พระเศียรหนุนพระเขนย (หมอน) พระหัตถ์ขวารองรับไว้ พระเนตรหลับพริ้ม และมีพระพักตร์ที่เปี่ยมด้วยความสงบ การซ้อนกันของพระบาทแสดงถึงการมีสติสัมปชัญญะครบถ้วนจนถึงวาระสุดท้าย ปางนี้แสดงถึงเหตุการณ์สำคัญที่สุดในพุทธประวัติ คือการเสด็จดับขันธปรินิพพานของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นการสิ้นสุดแห่งทุกข์และการเวียนว่ายตายเกิดโดยสมบูรณ์ การได้สักการะพระพุทธรูปปางนี้จึงเปรียบเสมือนการระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณและคำสอนเรื่องความไม่ประมาทในชีวิต

พระมหาสังกัจจายน์

ส่วนภาพด้านขวาคือรูปเคารพของ พระมหาสังกัจจายน์ หรือ พระมหากัจจายนะ หนึ่งในพระอสีติมหาสาวกผู้เป็นเลิศในหลายด้าน โดยเฉพาะการอธิบายธรรมะที่ซับซ้อนให้เข้าใจง่าย เดิมทีท่านมีรูปงามจนเป็นที่ต้องตาต้องใจของผู้คน ทำให้เกิดความเข้าใจผิดและเป็นอุปสรรคต่อการเผยแผ่ธรรม ท่านจึงอธิษฐานจิตเปลี่ยนรูปลักษณ์ให้มีพระวรกายอ้วนท้วนสมบูรณ์ พระพักตร์ยิ้มแย้มเปี่ยมสุข ด้วยเหตุนี้ ท่านจึงได้รับการยกย่องให้เป็นสัญลักษณ์ของ โชคลาภ ความอุดมสมบูรณ์ และสติปัญญา รอยยิ้มของท่านสื่อถึงความมีเมตตาและความสุขจากภายใน

บรรยากาศโดยรวม

ภาพรวมของวิหารสะท้อนถึงแรงศรัทธาของพุทธศาสนิกชนอย่างชัดเจน แสงสีทองอร่ามขององค์พระปฏิมาที่เกิดจากการ ปิดทองคำเปลว ของสาธุชนที่มาสักการะ แผ่กระจายความศักดิ์สิทธิ์และความอบอุ่นไปทั่วทั้งบริเวณ พื้นวิหารที่ขัดมันวาวสะท้อนเงาของผู้คนและองค์พระ ทำให้พื้นที่ดูสว่างและกว้างขวางยิ่งขึ้น การมีอยู่ของผู้คนในอิริยาบถต่างๆ ทั้งการเดินชม การไหว้ และการปิดทอง บ่งบอกว่าที่แห่งนี้มิใช่เป็นเพียงพิพิธภัณฑ์ที่จัดแสดงวัตถุโบราณ แต่เป็นศูนย์รวมจิตใจที่มีชีวิตชีวา ซึ่งผู้คนเดินทางมาเพื่อทำบุญ ขอพร และเสริมสร้างสิริมงคลให้แก่ชีวิตอย่างไม่ขาดสาย

จุดบูชาดอกไม้ธูปเทียนทอง อยู่ข้างพระวิหารหลวงพ่อโสธรจำลอง

จุดบูชาวัตถุมงคล อยู่บริเวณรอบนอกพระวิหารหลวงพ่อพุทธโสธรจำลอง